สะพานนาคราช

AUD

สะพานนาคราช



มีความหมายเปรียบเสมือนสะพานเชื่อมระหว่าง โลกมนุษย์ กับโลกของเทพเจ้า เพราะในความเชื่อเกี่ยวกับจักรวาลของฮินดูสะพานที่เชื่อมระหว่างมนุษย์กับเทพเจ้าคือสายรุ้ง ในเอเชียตะวันออก และอินเดียมักจะเปรียบสายรุ้งกับงู(นาค) หลากสี ที่ชูหัวไปยังท้องฟ้าหรือกำลังดื่มน้ำจากทะเล ตำนานเกี่ยวกับเรื่องนี้บางครั้ง จะกล่าว ถึง งู (นาค) สองตัว เนื่องจาก มักเกิดรุ้งกินน้ำ 2 ตัว อยู่เสมอ ๆ ดังนั้นจึงอาจจะเป็นรุ้งกินน้ำคู่ที่เป็นเครื่องหมาย แสดงทางเดินของเทพเจ้าไปสู่ท้องฟ้านี้เองที่เป็นสิ่งบันดาลใจให้สร้างนาคเป็นราวสะพานอันเปรียบเสมือนตัวแทนของทาง

AUD

ปราสาทหินพนมรุ้ง จะมีสะพานนาคราช 3 ชั้น

สะพานนาคราชชั้นที่ 1



เป็นจุดเชื่อมทางดำเนินกับบันไดทางขึ้นปราสาท และทางลงสู่สระน้ำปากปล่องภูเขาไฟ  ก่อด้วยหินทราย ผังเป็นรูปกากบาทราวสะพานทำเป็นลำตัวของพญานาค ๕  เศียรหันหน้าออกแผ่พังพานทั้ง ๔ ทิศ  พญานาคมีรัศมีเป็นแผ่นสลักลายในแนวนอน  อันเป็นลักษณะศิลปกรรม แบบนครวัด   อายุราวพุทธศตวรรษที่ ๑๗ กลางสะพานสลักลายเส้นเป็นรูปดอกบัวบาน ๘  กลีบ  อาจหมายถึงทิศทั้งแปดแห่งจักรวาลและเทพประจำทิศทั้งแปดในศาสนาฮินดูหรือเป็นยันต์สำหรับบวงสรวงสะพานนาคราชมีความหมายเชิงสัญลักษณ์เปรียบเสมือนสะพานเชื่อมระหว่างโลกมนุษย์กับสวรรค์

สะพานนาคราชชั้นที่ 2




สะพานนาคราชช่วงนี้มีผังและรูปแบบเหมือนกับสะพานนาคราชชั้นที่ ๑  แต่มีขนาดย่อมกว่าตรงกลางของสะพานมีภาพสลักรูปดอกบัวบาน ๘  กลีบเช่นเดียวกัน

สะพานนาคราชชั้นที่ 3



สะพานนาคราชชั้นนี้เชื่อมระหว่างซุ้มประตูกลางของระเบียงคดชั้นในกับมณฑปปราสาทประธานมีลักษณะเหมือนกับสะพานนาคราชชั้นที่ ๑ และ ๒  แต่เล็กกว่า     


ที่มา : ปราสาทหินพนมรุ้ง.com

AUD

สะพานนาคราช ปราสาทหินพิมาย


ด้านหน้าของสะพานนาคราช  จะมีสิงห์ ๒ ตัว  สิงห์ ๒ ตัวนี้  เป็นสิงห์เพศผู้โดยจะดูได้จากแผงขนที่เกาะอยู่บริเวณหน้าอก  และอวัยวะเพศที่อยู่ใต้ท้อง  ซึ่งสิงห์ ๒ ตัวนี้ทำหน้าที่เปรียบเสมือนองครักษ์ที่คอยปกปักรักษา  ไม่ให้สิ่งชั่วร้ายเข้าไปด้านใน           
ด้านบน  จะพบบันไดปีกกาทำขั้นเพื่อยกระดับให้ก้าวข้ามธรณีประตูได้สะดวกขึ้น  โดยธรณีประตูนี้  คนสมัยก่อนจะเชื่อว่า  มีพระแม่ธรณสถิตอยู่  ดังนั้นเราจึงควรเคารพโดยการข้ามไป  และส่วนนี้  จะเรียกว่าสะพานนาคราช  สาเหตุที่เรียกว่าสะพานนาคราชก็เนื่องจากราวสะพานมีการแกะสลักเป็นรูปลำตัวพญานาคอยู่โดยรอบทั้ง ๔ ทิศ   ซึ่งพญานาคนี้จะแผ่ผังพานออกเป็น ๗ เศียร  โดยพญานาคจะเป็นเพศเมียโดยสังเกตได้จากเขี้ยวที่เล็กและไม่มีเครา


ที่มา : www.klongdigital.com

AUD

สะพานนาคราช  เขาพระวิหาร

สะพานนาคราช หรือ ลานนาคราช อยู่ทางทิศใต้ของบันไดหินด้านหน้า ปูด้วยแผ่นหินเรียบ มีขนาดกว้าง 7 เมตร ยาว 31.80 เมตร สองข้างสะพานนาคราชสร้างเป็นฐานเตี้ยๆ บนฐานมีนาคราช 7 เศียร จำนวน 2 ตัว แผ่พังพานหันหน้าไปทางทิศเหนือ ลำตัวอยู่บนฐานทั้งสอง ทอดไปทางทิศใต้ ส่วนหางของนาคราชชูขึ้นเล็กน้อย นาคราชทั้งสองตัวเป็นนาคราชที่ยังไม่มีรัศมีเข้ามา ประกอบมีลักษณะคล้ายๆ งูตามธรรมชาติ เป็นลักษณะของนาคราชในศิลปะขอม แบบปาปวน